Οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν το τελευταίο χρονικό διάστημα και το αυξημένο κόστος της ενέργειας έχουν επαναφέρει με τον πλέον επιτακτικό τρόπο την επιδίωξη για εξοικονόμηση ενέργειας όπου αυτό είναι εφικτό. Πέραν της διαχρονικά σημαντικής οικολογικής παραμέτρου, το οικονομικό κίνητρο για την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση του λειτουργικού κόστους των επιχειρήσεων είναι πλέον αρκετά ισχυρό.

Οι λύσεις που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία και το αποδεκτό κόστος των σχετικών επενδύσεων, εφόσον σχεδιαστούν και συνδυαστούν σωστά, μπορούν να προσφέρουν γρήγορη απόσβεση και άμεσα οικονομικά - αλλά και λειτουργικά - οφέλη.

Εκμετάλλευση υφιστάμενης υποδομής & τεχνογνωσίας

Ήδη σε πάρα πολλές εφαρμογές στη βιομηχανία ψύξης λειτουργούν παράλληλα καταγραφικά συστήματα θερμοκρασίας, για λόγους διασφάλισης της ποιότητας των προϊόντων. Η συλλογή δεδομένων θερμοκρασίας, αλλά και ψηφιακών σημάτων (πχ. ένδειξη λειτουργίας κάθε συσκευής, κατάσταση πόρτας ψυκτικού θαλάμου) δεν είναι κάτι ξένο για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στους σχετικούς κλάδους.

Η επέκταση της καταγραφής που συμπεριλαμβάνει λήψη δεδομένων θερμοκρασίας & υγρασίας χώρου, κατάσταση λειτουργίας εξοπλισμού θέρμανσης/ψύξης και φωτισμού παρέχει αρκετά δεδομένα για να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα για τη συμπεριφορά της επιχείρησης και να προσφέρει τις πρώτες ιδέες για εξοικονόμηση ενέργειας με απλό τρόπο και άμεση εφαρμογή: Η διόρθωση θερμοστατών με υπερβολικά υψηλή/χαμηλή ρύθμιση και η αποφυγή άσκοπης χρήσης εξοπλισμού ή φωτισμού εξασφαλίζει σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας από καταναλώσεις που μπορούν να αποφευχθούν χωρίς να δυσκολεύουν στο ελάχιστο την υφιστάμενη λειτουργία της επιχείρησης.

Οφέλη ενεργειακών μετρήσεων στην ψύξη

Σημαντικό επιπλέον βήμα στην κατεύθυνση της εξοικονόμησης είναι η εισαγωγή “έξυπνων” μετρητών ενέργειας στην κεντρική παροχή και τις σημαντικότερες καταναλώσεις. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να γίνει σωστή χαρτογράφηση των ενεργειακών καταναλώσεων του εξοπλισμού, εντοπισμός των πλέον ενεργοβόρων συσκευών και διασφάλιση της λειτουργίας τους στις ονομαστικές προδιαγραφές τους. Η αξιοποίηση των ενεργειακών δεδομένων μπορεί να γίνει σε διαφορετικές φάσεις, ανάλογα με τις προτεραιότητες τις επιχείρησης, και να την προστατεύσει από περιττά έξοδα και δαπάνες που μπορούν να αποφευχθούν:

• Σε πρώτο χρόνο, ο εντοπισμός υπερκαταναλώσεων που ταυτόχρονα είναι συχνά και προάγγελος βλάβης μπορεί να αποβεί διπλά επωφελής: Ο έγκαιρος προγραμματισμός συντήρησης του εξοπλισμού μειώνει την κατανάλωση ενέργειας και αποτρέπει βλάβες πολλαπλάσιας αξίας.

• Σε δεύτερο, η ακριβής κοστολόγηση της ενεργειακής κατανάλωσης θα βοηθήσει πολύ στη βελτιστοποίηση της λειτουργίας της επιχείρησης. Το κόστος λειτουργίας μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό παράγοντα στον προσδιορισμό της κατάλληλης χρήσης κάθε συσκευής.

• Σε τρίτο, ο χρόνος απόσβεσης των επενδύσεων στη αντικατάσταση εξοπλισμού (λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, απαρχαιωμένος εξοπλισμός ψύξης/θέρμανσης κοκ) θα μπορεί να είναι υπολογισμένος εξ’ αρχής και με ακρίβεια. Οι αποφάσεις για την αναβάθμιση του εκάστοτε παλαιού τμήματος του εξοπλισμού λαμβάνονται σαφώς ευκολότερα και ασφαλέστερα όταν είναι εκ των προτέρων προσδιορισμένη η μείωση των μηνιαίων λειτουργικών εξόδων.

Σύγχρονη τεχνολογία: Το διαδίκτυο των πραγμάτων και η “έξυπνη” επιχείρηση

Στην κορυφή της διαδικασίας ενεργειακής -και όχι μόνο- αναβάθμισης της επιχείρησης βρίσκεται η σύγχρονη τεχνολογία του “διαδικτύου των πραγμάτων” (IoT, Internet of Things), όταν δηλαδή οι συσκευές είναι διασυνδεδεμένες αφενός μεταξύ τους, αφετέρου με μία πλατφόρμα κεντρικής διαχείρισης.

Η επίτευξη μιας “έξυπνης” επιχείρησης μέσω μεγάλου πλήθους IoT συσκευών μπορεί να ακούγεται ως μία φουτουριστική κατάσταση και ένας υπερβολικά μεγαλεπήβολος στόχος, ωστόσο η διασύνδεση βασικών στοιχείων του υφιστάμενου του εξοπλισμού (θέρμανση, κλιματισμός, φωτισμός, αερισμός) μπορεί να γίνει με πολύ εύκολα, απλά με τη μεσολάβηση μερικών ρελέ.

Ταυτόχρονα, η τοποθέτηση αισθητήρων κίνησης, φωτεινότητας και θερμοκρασίας/υγρασίας του εσωτερικού χώρου και του περιβάλλοντος δεν απαιτεί ιδιαίτερες δαπάνες ούτε τεχνολογική εξειδίκευση. Και τέλος, η δρομολόγηση όλων αυτών των σημάτων σε ένα καταγραφικό σύστημα νέας γενιάς, που ενσωματώνει λειτουργίες προγραμματιζόμενων λογικών ελεγκτών (PLC), αρκεί για τη ρύθμιση απλών σεναρίων αυτόματης λειτουργίας του εξοπλισμού, όπως, παραδείγματος χάρη:

• Αυτόματη έναρξη / παύση λειτουργίας θέρμανσης / κλιματισμού ανάλογα με τις συνθήκες θερμοκρασίας/υγρασίας του χώρου.

• Χρήση των αισθητήρων κίνησης για τη λειτουργία του εξοπλισμού μόνο όταν υπάρχει παρουσία ανθρώπων στο χώρο.

• Χρονοπρογραμματισμός της λειτουργίας του φωτισμού/κλιματισμού ώστε να συμπεριλαμβάνει μόνο τις εργάσιμες ώρες.

• Προσαρμογή λειτουργίας θέρμανσης/ψύξης στις εκάστοτε περιβαλλοντικές συνθήκες και επισήμανση παράδοξης συμπεριφοράς του εξοπλισμού, όταν δηλαδή εντοπίζεται δυσανάλογη κατανάλωση ενέργειας, η οποία δε συμβαδίζει με τις τρέχουσες καιρικές συνθήκες.

Το ένα σκέλος της καινοτομίας της τεχνολογικής εξέλιξης του IoT, το οποίο ίσως προβάλλεται περισσότερο, είναι η διασύνδεση πάρα πολλών διαφορετικού τύπου συσκευών με εξειδικευμένες λειτουργίες και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ένα δεύτερο σκέλος, όμως, εξίσου σημαντικό, είναι η δυνατότητα ελέγχου συσκευών καθημερινής και ευρείας χρήσης με τρόπο προσιτό σε όλους: μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών, σε φιλικές πλατφόρμες, ή μέσω εφαρμογών σε κινητά τηλέφωνα, χωρίς την ανάγκη εξειδικευμένων γνώσεων ή δύσχρηστων προγραμμάτων.

Συμπερασματικά, η σύγχρονη τεχνολογία παρέχει μια ευρεία γκάμα λύσεων με αποδεκτό κόστος, οι οποίες μπορούν να συνδυαστούν με την υφιστάμενη λειτουργία της επιχείρησης και να παρέχουν ταυτόχρονα αναβάθμιση της λειτουργικότητας και άμεση μείωση των μηνιαίων εξόδων. Ταυτόχρονα, παρέχεται η ευελιξία ώστε οι λύσεις να μπορούν εφαρμοστούν στην κλίμακα που θα κρίνει ο επαγγελματίας, ανάλογα με τις εκάστοτε προτεραιότητες και δυνατότητές του.